Ý Nghĩa Sâu Sắc Về Lễ Cúng Cô Hồn Ngày Rằm Tháng 7
Cúng cô hồn là một hình thức tín ngưỡng dân gian phát sinh từ chữ Tâm của con người mà ra. Người Việt với quan niệm ” vạn vật hữu linh “, kết hợp với việc mắt thấy, tai nghe hàng ngày những khốn khó, vất vả, hiểm nguy trong cuộc sống buộc con người phải nhìn lại mình và có tư duy hướng Thiện, nhằm bình ổn tâm hồn của người sống và làm ăn lòng người chết. Chính vì vậy, tục cúng cô hồn của người Việt có điều kiện tồn tại và phát triển ngày càng sâu rộng trong cộng đồng.
Ý NGHĨA SÂU SẮC VỀ VIỆC CÚNG CÔ HỒN NGÀY RẰM THÁNG 7
Cúng cô hồn được thể hiện rõ nét nhất là vào ngày rằm tháng bảy âm lịch hàng năm. Theo quan niệm dân gian, đây là ngày xá tội vong nhân. Nhà nghiên cứu Sơn Nam mô tả cúng cô hồn ở Nam Bộ như sau: “Nhiều người dịp này bày cúng đơn sơ, trước sân, với thức ăn đơn giản như: trái cây, mía, bánh ngọt. Người chết oan ức, vì tai nạn, vất vưởng, không được người cai quản cõi âm lưu ý dịp ấy cũng được ăn. Lắm nơi cúng gạo, muối. Sau khi cúng, thức ăn được bố thí cho trẻ con, chúng tha hồ giựt vì trẻ con được gọi đùa là “cô hồn sống” .
MÂM CÚNG CÔ HỒN THÁNG 7
Ngày tưởng nhớ những người bất hạnh, chết ở “đầu bãi cuối ganh, hùm tha sấu bắt”. Đặc biệt vùng Nam Bộ là đất mới khẩn hoang, nhiều người chẳng biết mồ mả của ông nội, ông ngoại, hoặc chú bác ở đâu, thêm những năm chiến tranh dai dẳng, lắm người không đứng hẳn về bên nào cũng chết vì bom đạn, chưa kể đến tai nạn giao thông đường bộ, đường sông, đường biển gia tăng nhanh, so với những thập niên trước. Ít ra, những người không tên không tuổi này cũng được nhắc nhở tượng trưng, “thương người như thể thương thân”.
Đứng về nghi thức mà xét, nếu những thức ăn dâng cúng cho thần thánh, cho ông bà đều là món sạch, để người cúng “cộng hưởng” với người khuất mặt, lấy sự may mắn, thì cúng cô hồn tháng Bảy mang ý nghĩa khác. Đó là những món ăn bị ô uế (ma quỉ đã ăn rồi), nếu ăn là xui xẻo, nhưng vất bỏ thì phí phạm. Thời xưa, ở nông thôn, lũ trẻ chăn trâu được ưu tiên ăn uống những món ấy mà không sao cả, vì chúng nó là “con của Thần Nông”. Ở thành thị, ta quan niệm trẻ con ngây thơ ở hàng xóm giành giựt nhau cũng phải, vì chúng nó đều vô tội”
ĐẶC ĐIỂM CỦA TỤC THỜ CÚNG CÔ HỒN CỦA NGƯỜI VIỆT
Tục cúng cô hồn của người Việt nơi này bắt nguồn từ sự ngưỡng vọng thần linh nhằm mục đích cầu siêu cho người chết, người sống thì có thể tránh đi mọi tai nạn và bất trắc trong cuộc sống. Từ đó đã nảy sinh và tích hợp các giá trị văn hóa có liên quan đến tín ngưỡng như: lễ tục, cơ sở thờ tự. Do đó, tục cúng cô hồn của người Việt mang tính đa dạng, chứa đựng các giá trị văn hoá vật thể và phi vật thể, làm giàu thêm cho đời sống văn hóa tâm linh của họ.
Tục cúng cô hồn của người Việt có sự thâm nhập khá sâu sắc của Phật giáo thông qua việc nhà chùa tổ chức cúng thí, thể hiện được tính dung hợp của truyền thống văn hóa Việt Nam. Sự thâm nhập của Phật giáo không chỉ dừng lại ở các nghi cúng cầu siêu, cầu an mà còn tồn tại trong quan niệm của cộng đồng: vừa cúng thí cô hồn để cầu an cho người sống, cầu siêu cho người chết; vừa tích đức, hướng thiện.
Ý NGHĨA SÂU SẮC VỀ VIỆC CÚNG CÔ HỒN NGÀY RẰM THÁNG 7
Tục cúng cô hồn là nhu cầu tín ngưỡng tâm linh phổ biến trong cộng đồng của người Việt được nhiều nhà nghiên cứu văn hóa tìm hiểu, từ góc nhìn văn hóa dân gian sẽ thấy những đóng góp nhất định của tập tục này trong việc bình ổn tinh thần của con người , củng cố niềm tin của con người vào cuộc sống trong bối cảnh xã hội vốn rất nhiều biến cố, rủi ro có thể đến với bất kỳ ai mà chúng ra không thể đoán lường hết được.
MÂM CÚNG CÔ HỒN THÁNG 7
Khi thực hành tập tục cúng cô hồn thái độ tôn kính không phải là yếu tố chủ đạo, mà nổi bật hơn cả là sự cảm thông sẻ chia với quan niệm: “ Sự tử như sự sinh, sự vong như sự tồn” linh hồn cũng có những tâm tư, tình cảm & nhu cầu thực hành tục cúng cô hồn không khác gì ưng xử với người sống.Bởi cô hồn là những linh hồn lạc loài , lang thang nên cũng chịu cảnh đói khát, lạnh lẽo nên người ta cúng để chia sẻ với những bất hạnh đó cùng với sự cầu mong cho họ được mau siêu thoát, người ta muốn chia sẻ, kính trọng để muốn được cô hồn chè chở và ban phước.
Tóm lại cúng bái dựa trên niềm tin của con người hướng đến những điều tốt đẹp trong cuộc sống, sẻ chia đến với nhận người bất hạnh, kém may mắn mang tính nhân văn cần được nhân đôi và chia sẽ rộng rãi.
